کمردرد به عنوان حاد (یا کوتاه مدت) و مزمن طبقه‌بندی می‌شود. کمردرد حاد از چند روز تا چند هفته طول می‌کشد. بیشتر کمردردهای حاد به خودی خود برطرف می‌شوند. کمردرد مزمن بیش از 3 ماه طول می‌کشد و اغلب بدتر می‌شود. یافتن علت کمردرد مزمن دشوار است. علائم ممکن است شامل ناراحتی یا دردی با ماهیت‌های زیر در ناحیه کمر باشد:
- سوزشی
- تیرکشنده
- کاملاً مشخص یا مبهم
درد ممکن است به یک یا هر دو باسن یا حتی دریک ناحیه ران تیر بکشد. درد گاهی پایین‌تر کشیده شده و حتی تا کف پای بیمار نیز احساس می‌شود. ممکن است شکایت اصلی بیمار از درد در ناحیه زانو، ران یا حتی مچ پا باشد و دردکمر را به عنوان شکایت اصلی ذکر نکند. به این‌گونه دردها، دردهای ارجاعی می‌گوییم. دردهایی که منشأ آن‌ها در نواحی دیگری از بدن است.
کمردرد چگونه تشخیص داده می‌شود؟
درکنار سابقه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی، آزمایشات مربوط به کمردرد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- اشعه ایکس: همان رادیوگرافی ساده از اندام بیمار است که تصاویر استخوان‌ها را روی فیلم می‌سازد.
- سی تی اسکن: یک تصویربرداری پیشرفته‌تر و با جزئیات بیشتر است که ممکن است بنا به صلاحدید پزشک شما درخواست شود. سی تی اسکن تصاویر جزئی از هر قسمت از بدن، از جمله استخوان‌ها، عضلات، چربی و اندام‌ها را نشان می‌دهد. سی تی اسکن جزئیات بیشتری نسبت به رادیوگرافی ساده دارد.
- ام آر آی: نوعی از تصویربرداری کم‌خطر که با استفاده از آهنرباهای بزرگ و رایانه تصاویر دقیقی از اندام ها و ساختارهای بدن ایجاد می‌کند. این تصاویر معمولاً برای بررسی بافت نرم استفاده می‌شوند و در بررسی‌های استخوانی نقش کم رنگ‌تری دارند. MRI در بررسی کمردردهای مزمن بسیار مهم است.
- اسکن رادیونوکلاید: یک روش تصویربرداری هسته‌ای که از مقدار بسیار کمی ماده رادیواکتیو استفاده می‌کند و این ماده به جریان خون بیمار تزریق می‌شود تا توسط دستگاه اسکنر شناسایی شود. این آزمایش جریان خون در استخوان و فعالیت سلول درون استخوان را نشان می‌دهد.
- الکترومیوگرام: (EMG) آزمایشی برای بررسی عملکرد عصب و عضله. این آزمایش در اکثر موراد کمردردهای حاد و مزمن به تشخیص بیماری کمک شایان توجهی می‌کند.
کمردرد چگونه درمان می‌شود؟
درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اصلاح فعالیت
- دارو
- توانبخشی جسمی، روانی یا هردو
- کار درمانی
- کاهش وزن (در صورت اضافه وزن)
- سیگار کشیدن ممنوع
- پیگیری یک برنامه پیشگیری (طبق دستور پزشک)
- عمل جراحی
- دستگاه‌های کمکی (مانند بریس‌های مکانیکی پشت)
توانبخشی اغلب بخشی از درمان کمردرد است. به طور کلی 3 مرحله توانبخشی کمردرد وجود دارد:
- فاز حاد: در طی این مرحله اولیه، متخصص طب فیزیکی (پزشکی که در پزشکی توانبخشی متخصص است) و تیم درمانی، طرحی را برای کاهش کمردرد اولیه و منبع التهاب تهیه می‌کنند. این ممکن است شامل استفاده از سونوگرافی یا تزریقات ویژه باشد.
- مرحله بازیابی: هنگامی که درد و التهاب اولیه بهتر کنترل شود، تیم توانبخشی بر روی کمک به شما برای بازگشت به فعالیت های روزمره تمرکز می‌کند در حالی که شروع یک برنامه تمرینی ویژه برای بازیابی انعطاف پذیری و قدرت قبلی را پی‌ریزی می‌کند.
- مرحله نگهداری: در این مرحله، شما روش‌هایی را برای جلوگیری از آسیب دیدگی بیشتر و کشیدگی کمر و شروع یک برنامه تناسب اندام برای کمک به افزایش بیشتر قدرت و استقامت یاد خواهید گرفت.
آیا می توان از کمردرد جلوگیری کرد؟
موارد زیر برای جلوگیری از کمردرد کمک می کند:
- از روشهای صحیح بلند شدن استفاده کنید.
- حالت صحیح را در وضعیت‌های نشسته، ایستاده و خوابیده حفظ کنید.
- به طور منظم ورزش کنید. (از قبل با کشش مناسب)
- از استعمال سیگار خودداری کنید.
- وزن سالم داشته باشید.
- استرسی را که ممکن است باعث تنش عضلانی شود کاهش دهید.
چه زمانی باید به پزشک خود مراجعه کنم؟
اگر:
- درد شما بدتر می شود یا به باسن، ران یا پاها تیر می‌کشد.
- داروهای شما دیگر به درد شما پاسخ نمی‌دهد.
- درد شما شروع به تداخل در فعالیت‌های روزمره می‌کند، یا بیشتر از حد معمول در فعالیت‌ها تداخل ایجاد می‌کند.
زندگی با کمردرد
بیشتر کمر درد طی چند روز تا چند هفته کاهش می یابد. اگر درد بیش از 3 ماه طول بکشد ، مزمن محسوب می‌شود که در مقاله‌ای جداگانه به آن پرداخته‌ایم. بهبودی از کمردرد می تواند زمان ببرد. برای جلوگیری از بازگشت کمر درد، رعایت روشهای بهداشتی خوب مانند موارد زیر مهم است:
- حفظ وزن سالم
- ورزش منظم
- تمرین تکنیک‌های خوب بلند شدن
- حالت خوب را در وضعیت‌های نشسته، ایستاده و خوابیده
- پرهیز از استعمال سیگار
نکات کلیدی در مورد کمردرد
- درمان خاص کمردرد به علت درد و شدت آن بستگی دارد، اما اغلب شامل داروهای ضد درد و شل کننده عضلات، فیزیوتراپی و تغییر سبک زندگی مانند کاهش استرس، کاهش وزن، افزایش فعالیت بدنی و وسایل کمکی می‌شود.
- از برنامه توانبخشی پشت می‌توان به عنوان بخشی از درمان کمردرد استفاده شود.
- اقدامات پیشگیری از کمردرد شامل استفاده از تکنیک‌های بلند شدن ایمن، وضعیت صحیح بدن، حفظ وزن سالم، عدم استعمال دخانیات و کاهش استرس است.
